KINH THI » mục lục » 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

3. NGỤY NHẤT CHI CỬU 魏一之九

CÁT LƯ 葛屨 (Ngụy phong 魏風 1)

PHẦN THỨ NHU 汾沮洳 (Ngụy phong 魏風 2)

VIÊN HỮU ĐÀO 園有桃 (Ngụy phong 魏風 3)

TRẮC HỘ 陟岵 (Ngụy phong 魏風 4)

THẬP MẪU CHI GIAN 十畝之閒 (Ngụy phong 魏風 5)

PHẠT ĐÀN 伐檀 (Ngụy phong 魏風 6)

THẠC THỬ 碩鼠 (Ngụy phong 魏風 7)

☸

CÁT LƯ (Ngụy phong 1)

葛屨 (魏風第一)

DÉP SẮN

Cư cư cát lư, 糾糾葛屨

Khả dĩ lý sương; 可以履霜

Tiêm tiêm nữ thủ, 摻摻女手

Khả dĩ phùng thường. 可以縫裳

Yếu chi cức chi, 要之襋之

Hảo nhân phục chi. 好人服之

(Hứng dã) 興也

Lạnh lùng dép sắn vẫn mang,

Quản chi dép sắn dầm sương lạnh lùng.

Cô dâu tuy nõn búp măng,

Y thường nàng đã quen chừng vá may.

Sửa sang bâu cổ cho ngay,

Cho chồng nàng tiện đổi thay mặc dùng.

Hảo nhân đề đề, 好人提提

Uyển nhiên tả tị; 宛然左辟@

Bội kỳ tượng đế. 佩其象揥

Duy thị biến tâm, 維是褊心

Thị dĩ vi thích. 是以為刺

(Phú dã) 賦也

Chồng nàng đi đứng ung dung,

Đứng bên tư khách chàng không ngại ngùng.

Châu ngà chàng giắt bên lưng,

Hiềm chàng hẹp lượng nên lòng dân chê.

(Cát lư: 2 bài, mỗi bài 6 câu.)

PHẦN THỨ NHU (Ngụy phong 2)

汾沮洳 (魏風第二)

Bỉ phần thứ nhu, 彼汾沮洳

Ngôn thái kỳ mộ. 言釆其莫

Bỉ kỳ chi tử, 彼其之子

Mỹ vô độ. 美無度

Thù dị hồ công lộ. 殊異乎公路

(Hứng dã) 興也

Sông Phần lội lặm đôi bờ,

Bóng ai lác đác lững lờ hái me.

Chàng kia đẹp đẽ như huê,

Nhưng chưa ra dáng ruổi xe vương hầu.

Bỉ phần nhất phương, 彼汾一方

Ngôn thái kỳ tang. 言釆其桑

Bỉ kỳ chi tử, 彼其之子

Mỹ như ương. 美如英

Thù dị hồ công hành. 殊異乎公行

(Hứng dã) 興也

Sông Phần tít tắp đôi bờ,

Bóng ai thấp thoáng lững lờ hái dâu.

Mặt chàng hoa thắm phơi mầu

Nhưng xem tư cách phải đâu con nhà.

Bỉ phần nhất khúc, 彼汾一曲

Ngôn thái kỳ túc. 言釆其藚

Bỉ kỳ chi tử, 彼其之子

Mỹ như ngọc. 美如玉

Thù dị hồ công tộc. 殊異乎公族

(Hứng dã) 興也

Sông Phần uốn khúc lững lờ,

Hái dâu rau má, thẩn thơ ai người..

Mặt chàng như ngọc tốt tươi,

Nhưng xem phong thái chẳng nòi công tôn.

(Phần thứ nhu: 3 bài, mỗi bài 6 câu.)

VIÊN HỮU ĐÀO (Ngụy phong 3)

園有桃 (魏風第三)

Viên hữu đào, 園有桃

Kỳ thực chi hào; 其實之殽

Tâm chi ưu hĩ, 心之憂矣

Ngã ca thả dao. 我歌且謠

Bất tri ngã giả, 不知我者

Vị ngã sĩ dã kiêu. 謂我士也驕

Bỉ nhân thị tai, 彼人是哉

Tử viết hà kỳ; 子曰何其

Tâm chi ưu hĩ, 心之憂矣

Kỳ thùy tri chi? 其誰知之

Kỳ thùy tri chi, 其誰知之

Cái diệc vật ti. 蓋亦勿思

(Hứng dã) 興也

Trong vườn đào mọc đôi cây,

Trái đào kia đã tới ngày được ăn.

Lòng ta lo vụng buồn thầm,

Ngoài môi ta vẫn ca ngâm sá nào.

Người đời chẳng rõ tiêu hao,

Tưởng ta ngạo nghễ làm cao với đời.

Người đời đoán cũng không sai,

Ngẫm xem cớ sự vắn dài ra sao?

Nay ta ruột rối như bào,

Ta buồn não nuột ai nào thấu cho.

Ta buồn nào có ai ngờ,

Người không suy nghĩ sao dò nổi ta.

Viên hữu tảo, 園有棘

Kỳ thực chi thực; 其實之食

Tâm chi ưu hĩ, 心之憂矣

Liêu dĩ hành quốc. 聊以行國

Bất tri ngã giả, 不知我者

Vị ngã sĩ dã võng cực. 謂我士也罔極

Bỉ nhân thị tai, 彼人是哉

Tử viết hà kỳ; 子曰何其

Tâm chi ưu hĩ, 心之憂矣

Kỳ thùy tri chi? 其誰知之

Kỳ thùy tri chi, 其誰知之

Cái diệc vật ti. 蓋亦勿思

(Hứng dã) 興也

Trong vườn táo mọc đôi cây,

Táo kia quả đã tới ngày được ăn.

Lòng ta lo vụng buồn thầm,

Nước non trăng gió mấy lần tiêu dao.

Người đời chẳng rõ thấp cao,

Tưởng ta là hạng tầm phào đơn sai.

Người đời đoán đúng một hai,

Thử xem cơ sự vắn dài ra sao?

Người ta ruột rối như bào,

Ta buồn nẫu ruột ai nào thấu cho.

Ta buồn nào có ai ngờ,

Người không suy nghĩ sao dò nổi ta.

(Viên hữu đào: 2 bài, mỗi bài 12 câu.)

TRẮC HỘ (Ngụy phong 4)

陟岵 (魏風第四)

Trắc bỉ hộ hề. 陟彼岵兮

Chiêm vọng phụ hề. 瞻望父兮

Phụ viết: Ta ! 父曰嗟

Dư tử hành dịch, 予子行役

Túc dạ vô dĩ, 夙夜無已

Thượng thận chiên tai. 上慎旃哉

Do lai vô chỉ. 猶來無止

(Phú dã) 賦也

Trèo lên núi trụi cỏ cây,

Nhớ cha cách trở cỏ cây nhìn về.

Cha rằng số phận éo le,

Con đi việc nước éo le ngàn tầm.

Biết bao vất vả gian truân,

Ngày đêm hồ dễ mấy lần nghỉ ngơi.

Gìn vàng giữ ngọc con ơi,

Chờ ngày tái ngộ lạc loài mãi sao !

Trắc bỉ khỉ hề. 陟彼屺兮

Chiêm vọng mẫu hề. 瞻望母兮

Mẫu viết: Ta ! 母曰嗟

Dư quý hành dịch, 予季行役

Túc dạ vô mị, 夙夜無寐

Thượng thận chiên tai. 上慎旃哉

Do lai vô khí. 猶來無棄

(Phú dã) 賦也

Trèo lên núi rậm cỏ cây,

Mẹ già cách trở nước mây nhìn về.

Mẹ rằng số phận éo le,

Con đi việc nước sơn khê ngàn tầm.

Biết bao vất vả gian truân,

Ngày đêm hồ dễ mấy lần nghỉ ngơi.

Khuyên con giữ một gìn hai,

Hẹn ngày tái ngộ, chớ loài tấm thân !

Trắc bỉ cương hề. 陟彼岡兮

Chiêm vọng huynh hề. 瞻望兄兮

Huynh viết: Ta ! 兄曰嗟

Dư đệ hành dịch, 予弟行役

Túc dạ tất kỷ. 夙夜必借

Thượng thận chiên tai. 上慎旃哉

Do lai vô tử. 猶來無死

(Phú dã) 賦也

Sườn non chen chúc cỏ cây,

Nhớ anh cách trở nước may nhìn về.

Anh rằng: số phận éo le,

Em đi việc nước sơn khê ngàn tầm.

Biết bao vất vả gian truân,

Đêm ngày thôi cũng cát lầm như ai.

Khuyên em giữ một gìn hai,

Hẹn ngày tái ngộ, chớ hoài thân em !

(Trắc hộ: 3 bài, mỗi bài 6 câu.)

THẬP MẪU CHI GIAN (Ngụy phong 5)

十畝之閒 (魏風第五)

Thập mẫu chi gian hề. 十畝之閒兮

Tang giả nhàn nhàn hề. 桑者閑閑兮

Hành dữ tử tuyền hề. 行與子還兮

(Phú dã) 賦也

Kìa trông mười mẫu ruộng dâu,

Dâu lên đây đó một mầu tốt tươi.

Cùng nhau trở gót ai ơi,

Cùng nhau tôi bác, ta lui về nhà.

Thập mẫu chi ngoại hề. 十畝之外兮

Tang giả tiết tiết hề. 桑者泄泄兮

Hành dữ tử thệ hề. 行與子逝兮

(Phú dã) 賦也

Kìa ngoài mười mẫu ruộng dâu,

Dâu lên đây đó đượm mầu tốt tươi.

Cùng nhau cất bước ai ơi,

Cùng nhau tôi bác, ta vui giang hồ.

PHẠT ĐÀN (Ngụy phong 6)

伐檀 (魏風第六)

Khảm khảm phạt đàn hề. 坎坎伐檀兮

Trí chi hà chi can hề. 寘之河之干兮

Hà thủy thanh thả liên y. 河水清且漣猗

Bất giá bất tường, 不稼不穡

Hồ thủ hòa tam bách triền hề. 胡取禾三百廛兮

Bất thú bất lạp, 不狩不獵

Hồ chiêm nhĩ đình 胡瞻爾庭

Hữu huyền huyên hề. 有縣貆兮

Bỉ quân tử hề. 彼君子兮

Bất tố xan hề. 不素餐兮

(Phú dã) 賦也

Choang choang đốn gỗ bạch đàn,

Đốn rồi còn để ngổn ngang bên bờ.

Nước sông trong trẻo nhấp nhô,

Giòng sông trong vắt lững lờ trôi xuôi.

Cấy không mà gặt cũng lơi,

Lúa ba trăm đụn vậy thời đâu ra.

Ngại săn bắn cũng chẳng ưa,

Sao treo cầy cáo lửng lơ sân nhà.

Chàng kia quân tử tài hoa,

Lẽ đâu ngồi tỉnh với là ăn không.

Khảm khảm phạt bức hề. 坎坎伐幅兮

Trí chi hà chi trắc hề. 寘之河之側兮

Hà thủy thanh thả trực y. 河水清且直

Bất giá bất tường, 猗不稼不穡

Hồ thủ hòa tam bách ức hề. 胡取禾三百億兮

Bất thú bất lạp, 不狩不獵

Hồ chiêm nhĩ đình 胡瞻爾庭

Hữu huyền đặc hề. 有縣特兮

Bỉ quân tử hề. 彼君子兮

Bất tố thực hề. 不素食兮

(Phú dã) 賦也

Choang choang mà đẽo trục xe,

Đẽo rồi để sát để kề bên sông.

Sông kia nước chảy trong trong,

Sông kia trong trẻo thuận giòng chảy xuôi.

Cấy không mà gặt cũng lơi,

Cớ sao thóc lúa đến vài trăm muôn.

Săn không bắn cũng không luôn,

Sao sân có thịt thú non treo hoài.

Chàng kia quân tử anh tài,

Lẽ đâu ngồi tỉnh suốt đời ăn không.

Khảm khảm phạt luân hề. 坎坎伐輪兮

Trí chi hà chi thần hề. 寘之河之漘兮

Hà thủy thanh thả luân y. 河水清且淪猗

Bất giá bất tường, 不稼不穡

Hồ thủ hòa tam bách khuông hề. 胡取禾三百囷兮

Bất thú bất lạp, 不狩不獵

Hồ chiêm nhĩ đình 胡瞻爾庭

Hữu huyền thuần hề. 有縣鶉兮

Bỉ quân tử hề. 彼君子兮

Bất tố san hề. 不素飧兮

(Phú dã) 賦也

Choang choang đẽo bánh xe,

Đẽo rồi đem để rõ kề mép sông.

Sông kia nước chảy trong trong,

Lăn tăn làn nước thuận giòng chảy xuôi.

Cấy không mà gặt cũng lơi,

Cớ sao vựa thóc đến vài ba trăm.

Bắn không mà cũng chẳng săn,

Cớ sao cun cút trong sân treo đầy.

Chàng kia quân tử bấy nay,

Lẽ đâu suốt tháng suốt ngày ăn không.

(Phạt đàn: 3 bài, mỗi bài 9 câu.)

THẠC THỬ (Ngụy phong 7)

碩鼠 (魏風第七)

Thạc thử thạc thử, 碩鼠碩鼠

Vô thực ngã thử; 無食我黍

Tam tuế quán nhữ, 三歲貫女

Mạc ngã khẳng cố. 莫我肯顧

Thệ tương khứ nhữ, 逝將去女

Thích bỉ lạc thổ; 適彼樂土

Lạc thổ lạc thổ, 樂土樂土

Viên đắc ngã sở. 爰得我所

(Tỉ dã) 比也

Chuột cống hỡi, hỡi bầy chuột cống,

Thôi thôi đừng ăn đống kê ta.

Ba thu cố nhịn cho qua,

Nhưng bây nào đoái tưởng ta đâu nào.

Bây đã thế, ta sao cũng bỏ,

Bỏ chúng bây đi ở đất người,

Đất người hoan lạc đẹp tươi,

Ung dung ta sẽ thảnh thơi xem vầy.

Thạc thử thạc thử, 碩鼠碩鼠

Vô thực ngã mạch; 無食我麥

Tam tuế quán nhữ, 三歲貫女

Mạc ngã khẳng đức. 莫我肯德

Thệ tương khứ nhữ, 逝將去女

Thích bỉ lạc quốc; 適彼樂國

Lạc quốc lạc quốc, 樂國樂國

Viên đắc ngã trực. 爰得我直

(Tỉ dã) 比也

Chuột cống hỡi, hỡi bầy chuột cống,

Thôi thôi đừng ăn đống mạch ta.

Ba thu cố chịu cho qua,

Nhưng bây xử sự chẳng ra nghĩa gì.

Bây đã thế, ta đi cho khuất,

Bỏ chúng bây tìm đất thảnh thơi.

Đi tìm chốn ở an vui,

Ung dung ta sẽ vui tươi tháng ngày.

Thạc thử thạc thử, 碩鼠碩鼠

Vô thực ngã miêu; 無食我苗

Tam tuế quán nhữ, 三歲貫女

Mạc ngã khẳng lao. 莫我肯勞

Thệ tương khứ nhữ, 逝將去女

Thích bỉ lạc giao; 適彼樂郊

Lạc giao lạc giao, 樂郊樂郊

Thùy chi vĩnh hào. 誰之永號

(Tỉ dã) 比也

Chuột cống hỡi, hỡi bầy chuột cống,

Thôi thôi đừng ăn lúa giống của ta.

Ba thu cố nhịn cho qua,

Nhưng bây nào biết ai là gian lao.

Bây đã thế, ta sao cũng bỏ,

Bỏ chúng bây đi ở chốn xa.

Chốn xa vui thú chan hòa,

Cũng là thở vắn với là than dài.

(Thạc thử: 3 bài, mỗi bài 8 câu.)

Ngụy phong có 7 thiên, 18 bài, 128 câu.

魏風七篇.十八章.一百二十八句.

KINH THI » mục lục » 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11