CHƯƠNG IV

(Độc Tiết)

Công dụng của các Hiện Tượng

thiên nhiên do Bát quái tượng trưng.

 

Độc Tiết

雷 以 動 之. 風 以 散 之. 雨 以 潤 之. 日 以 晅 之. 艮 以 止 之. 兌 以

說 之. 乾 以 君 之. 坤 以 藏 之.

 Lôi dĩ động chi. Phong dĩ tán chi. Vũ dĩ nhuận chi. Nhật dĩ huyên chi. Cấn dĩ chỉ chi. Đoài dĩ duyệt chi. Kiền dĩ quân chi . Khôn dĩ tàng chi.

 

Dịch.

Sấm thời kích động muôn loài,

Gió làm tản mạn muôn nơi, muôn đường.

Mưa làm nhuần đượm muôn phương,

Mặt trời tỏa ánh Dương quang sưởi đời.

Cấn lo ngưng chỉ mọi loài,

Đoài đem thỏa thích tài bồi sinh linh.

Càn thời cai quản, trị bình.

Khôn thời tàng nạp quần sinh muôn đời.

 

Chương IV này cho ta thấy các động lực thiên nhiên hoạt động để sinh biến hóa.

Sấm, vì có điện lực nên làm sống động, làm bừng tỉnh các mầm mộng. Gió, đối thủ của Sấm, thổi để làm tan băng giá. Rồi Mưa nhuần đượm các chồi non. Mặt trời sưởi ấm vạn vật. Vì thế mới nói Thủy Hỏa bất tương sạ .

Rồi đến các động lực thâu tàng. Cấn đình chỉ mọi hoạt lực tăng trưởng. Đoài mang lại thú vui của mùa gặt hái.

Cuối cùng, ta đề cập tới 2 động lực then chốt. Kiền điều khiển mọi biến hóa. Khôn tàng nạp vạn vật, khi chúng đã đi hết vòng đời. Thế là những động cơ biến hóa, sinh, trưởng, thu tàng đã bầy ra trước mắt. Chung qui vẫn gồm thâu trong 8 quẻ: Chấn, Tốn, Khảm, Ly, Cấn, Đoài, Kiền, Khôn...