HỆ TỪ HẠ

Nhân Tử Nguyễn Văn Thọ & Huyền Linh Yến Lê

» Dịch Kinh Đại Toàn » chương 1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11  12


 

CHƯƠNG VIII

(Chương VIII gồm 4 Tiết)

Bàn về Kinh Dịch

 

 

Chương này khuyên ta nên thường xuyên học Dịch. 

Tiết 1.

遠,為 遷,變 居,周 虛,

常, 易,不 要,唯 適,

 Dịch chi vi thư dã bất khả viễn.  Vi đạo dã lũ thiên.  Biến động bất cư.  Chu lưu lục hư.  Thượng hạ vô thường.  Cương nhu tương dịch.  Bất khả vi điển yếu.  Duy biến sở thích.

 

Dịch.  Tiết 1

Dịch là sách chẳng nên xa,

Hãy chuyên học Dịch, mới là điều hay.

Dịch là biến hóa, đổi thay,

Biến thiên, chuyển vận, chẳng ngày nào thôi.

Ruổi rong cùng sáu phương trời,

Dưới trên, lên xuống, chẳng  ngơi, chẳng  ngừng.

Cương nhu, đắp đổi vô chừng,

Luật là biến hóa, cùng thông khôn lường.

Dịch là một sách biến hóa vô cùng: Các Hào quải của Dịch, cũng như thiên hình vạn trạng của Trời đất, luôn biến thiên không ngừng nghỉ, không thể gò bó vào trong 1  khuôn khổ nhất định.  

Tiết 2.

度,外 使 懼,

Kỳ xuất nhập dĩ độ.  Ngoại nội sử tri cụ.

 

Dịch.  Tiết 2. 

Ra vào có phép, có khuôn,

Dạy người phải biết lo toan trong ngoài.

Tuy nhiên, trong cái biến hóa ấy cũng có thể tìm ra được phép khuôn, tiết tấu.  Dịch dạy chúng ta luôn luôn cẩn trọng và soi tỏ nhẽ cát hung, cũng như những căn do của chúng. 

Tiết 3.

故,無 保,如 母,

Hựu minh ư ưu hoạn dữ cố.  Vô hữu sư bảo.  Như lâm phụ mẫu.

 

Dịch.  Tiết 3. 

Bao nhiêu ưu hoạn, sáng soi,

Căn do ưu hoạn, khúc nhôi tỏ tường.

Dẫu không thầy chỉ lối đường,

Hãy đến với Dịch, in tuồng mẹ cha.

 

Khi đã làm quen được với Dịch, Dịch sẽ dạy dỗ ta được rất nhiều điều ích lợi.  Cho nên, dẫu không có thầy dạy bảo ban gìn giữ, mà học Dịch cũng như được cha mẹ hộ trì. 

Tiết 4.

辭,而 方,既 常,苟 人,道 行。

 Sơ suất kỳ từ nhi quĩ kỳ phương.  Ký hữu điển thường.  Cẩu phi kỳ nhân.  Đạo bất hư hành. 

 

Dịch.  Tiết 4. 

Mới đầu nghiên cứu văn từ,

Sau rồi tìm hiểu tâm tư, ý tình.

Dần dà, lẽ Dịch sẽ minh,

Bao điều điển yếu, lộ trình phân miêng.

Bằng như chẳng phải người hiền,

Thời tinh hoa Dịch, chẳng thèm hiện ra.

Học Dịch mới đầu phải hiểu từ ngữ của Dịch, sau phải cân nhắc, nghiền ngẫm ý của Dịch.  Như vậy, lý Dịch dần dần sẽ hiện rõ ra.  Tuy nhiên phải là người hay, thì tinh hoa Dịch mới phát lộ ra.

 

 


» Dịch Kinh Đại Toàn » chương 1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11  12