THAM ĐỒNG KHẾ TRỰC CHỈ

Nhân Tử Nguyễn Văn Thọ khảo luận & bình dịch

Tham Đồng Khế Kinh Văn Trực Chỉ của Ngụy Bá Dương

» Mục Lục | Thượng 1  2  3  4  5  6  7  8 | Trung 1  2  3  4  5 | Hạ 1  2  3  4  5  6


Tham Đồng Khế Kinh Văn Trực Chỉ

Thượng thiên

上 篇

Chương 4

Cố Suy

Phải biết Suy Tư 

Cố suy tiêu tức, 

Khảm Ly một vong.  

Ngôn bất cẩu tạo,  

Luận bất hư sinh.  

Dẫn nghiệm kiến hiệu.

Giáo độ Thần Minh.

Suy loại kết tự,

Nguyên lý vi chứng.

Khảm Mậu Nguyệt tinh,

Ly Kỷ Nhật quang.

Nhật Nguyệt vi dịch,

Cương Nhu tương đáng. 

Thổ vương tứ quí,

La lạc thủy chung.

Thanh Xích Bạch Hắc,

Các cư nhất phương.

Giai bỉnh Trung Cung,

Mậu Kỷ chi công. 

Tạm dịch:

Nên xét vơi đầy,

Khảm Ly còn mất,

Không dám nói bừa,

Luận không sinh bậy.

Nhìn xem kết quả,

Giáo độ Thần minh

Suy loại kết tự,

Nguyên lý vi chứng.

Khảm Mậu, Nguyệt tinh,

Ly Kỷ, Nhật quang

Nhật Nguyệt thành Dịch

Cương Nhu đều nhau.

Thổ vượng bốn mùa,

Toản thốc Ngũ Hành,

Thanh Xích, Bạch Hoàng

Cư tại bốn phương

Qui hoàn Trung Cung:

Công lao Mậu Kỷ.

 

Tiết trên bàn về Hữu lấy Vô làm dụng. Nhưng cái Dụng của Vô, người khó mà biết. Cho nên Thánh Nhân suy Âm Dương, Lai Vãng, Tiêu Tức, Khảm Ly hội hợp một vòng. Lấy Hữu Tượng tỉ Vô Tượng, lấy hữu hình dụ Vô Hình. Lời nói không được tạo đoan bừa bãi. Luận bàn không được hư sinh. Đem cái gì đã được chứng nghiệm và đã có hiệu quả, mà giáo độ Âm Dương thần minh chi dụng. Suy kỳ loại để mà kết tự, nguyên kỳ lý để mà dẫn chứng. Khiến người dễ biết, dễ nhận. Như  Khảm nạp Thủy vi Nhật Tinh, Ly nạp Kỷ vi Nhật quang. Âm trung hàm Dương, Dương trung hàm Âm. Lấy chữ Nhật đặt lên trên, chữ Nguyệt đặt xuống dưới thành chữ Dịch , lấy Nghĩa Cương Nhu tương đương. Đó là suy từ 2 chữ Đồng Loại Tương Tòng mà kết thành chữ. Lại như Thổ vượng Tứ  Quí, la lạc Kim, Mộc, Thủy, Hỏa thành 1 khí. Thủy là Chung, Chung là Thủy, lưu hành bất tức. Thanh Mộc, Xích Hỏa, Bạch Kim, Hắc Thủy. Mỗi Hành ở một phương. Đều bị Trung Cung chi thổ điều hòa tương hợp mà thôi. Cái công lao tương hợp đó, đều nhờ 2 chữ Mậu Kỷ. Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ hợp thành một mối. Thế nghĩa là Toản Thốc Ngũ Hành. Lấy Nguyên Lý đó làm chứng, làm Nguyên Lý loại suy. Vô có thể từ Hữu mà biết, Không có thể từ Khí mà hiểu vậy.


» Mục Lục | Thượng 1  2  3  4  5  6  7  8 | Trung 1  2  3  4  5 | Hạ 1  2  3  4  5  6